Wat is bidirectioneel laden en wat heb je eraan?
We zijn nog maar nauwelijks gewend aan de komst van de elektrische auto of de auto-industrie heeft alweer iets nieuws bedacht: bidirectioneel laden. Klinkt ingewikkeld maar is het dat ook? Wat heb je eraan en met welke elektrische auto kan je bidirectioneel laden? We zetten een aantal zaken voor je op een rij.
Verander je auto in een elektriciteitscentrale
Bij een ‘traditionele’ elektrische auto is het opladen in feite eenrichtingsverkeer: je stopt de stekker erin en de batterijen worden opgeladen. Nu heeft de auto-industrie een handigheidje bedacht om niet alleen te laden, maar ook om stroom terug te leveren. De energie kan dus twee kanten op stromen en zo verandert jouw EV in een rijdende elektriciteitscentrale!
Bidirectioneel laden is min of meer begonnen als gimmick. De eerste auto’s die deze feature boden waren de Hyundai Ioniq 5 en de Kia EV6. Ze zijn voorzien van een stroomvoorziening waar je elektrische apparaten op kan aansluiten als er geen stopcontact in de buurt is. Bij bestelauto’s zie je dit ‘vehicle to load’ (V2L) nu overigens ook. Zo is de elektrische Ford Transit de eerste bestelauto die als rijdende elektriciteitscentrale kan fungeren. Je kan er namelijk allerlei gereedschap, denk aan een zaagtafel, op aansluiten als er op de bouwplaats geen stroom is.
Een stabiel elektriciteitsnet met bidirectioneel laden
Er zijn meerdere redenen waarom bidirectioneel laden is ontwikkeld. Een van de belangrijkste redenen is het ontlasten van het elektriciteitsnet. Je kan je voorstellen dat met de groei van het aantal elektrische auto’s de vraag naar stroom enorm toeneemt. Daar komt bij dat veel mensen op hetzelfde tijdstip hun elektrische auto opladen, bijvoorbeeld bij thuiskomst aan het begin van de avond.
Om die piekbelasting van het netwerk op te vangen kan bidirectioneel laden helpen. Het betekent namelijk dat de gestekkerde auto stroom gaat leveren aan het elektriciteitsnet wanneer de vraag hoog is. Dit heet vehicle to grid (V2G). Elektriciteitscentrales hoeven hierdoor minder hard te draaien, wat ook nog eens de uitstoot van CO2 vermindert. De accu van de elektrische auto werkt in dit geval als een buffer om vraag en aanbod beter op elkaar af te stemmen. Als elke EV dit uiteindelijk kan zal dit de capaciteit van ons elektriciteitsnet sterk verbeteren. Een ander voordeel van bidirectionele laden is dat het EV’s efficiënter maakt. Ze worden niet alleen meer ingezet voor het rijden maar ook om stroom te leveren. En daar profiteren we allemaal van.
Geld besparen met bidirectioneel laden
Bidirectioneel laden is niet alleen handig voor de energiemaatschappijen, ook als eigenaar profiteer je hiervan. Op dit moment profiteer je nog van het terugleveren van stroom dankzij de salderingsregeling. Dit zie je terug als een soort korting op de stroomrekening. Helaas wordt deze salderingsregeling vanaf 2025 afgebouwd om in 2031 helemaal te verdwijnen. Toch profiteer je ook daarna van je EV die bidirectioneel kan laden omdat je de auto dan als thuisbatterij kan inzetten. Wanneer er meer stroom wordt opgewekt dan nodig is, kan deze stroom worden opgeslagen in de batterij van de EV en later worden gebruikt wanneer dat nodig is. In plaats van geld verdienen met het leveren van stroom aan de energiemaatschappij sluit je de auto dus direct aan op je woning. Dit wordt ook wel vehicle to home genoemd (V2H). Met de energie in de batterij van jouw EV laat je bijvoorbeeld de wasmachine draaien, of de vaatwasser. Dit verlaagt je stroomrekening aanzienlijk. Zeker wanneer je woning is voorzien van zonnepanelen kan je in theorie op deze manier profiteren van gratis energie.
Welke auto’s kunnen bidirectioneel laden?
Tot zover de theorie. In de praktijk blijkt het toch een stuk lastiger om nu al te profiteren van bidirectioneel laden. Allereerst beschikken nog maar weinig nieuwe elektrische auto’s over deze functionaliteit. Sterker nog, bidirectioneel laden bevindt zich in feite nog in een experimentele fase. Er zijn wel auto’s die het kunnen, zoals de Nissan Leaf, maar verder zijn er bijna geen autofabrikanten die deze technologie ondersteunen. Dit heeft vooral te maken met de complexe techniek erachter, zowel voor de auto als voor de laadpaal. Daarnaast is nog onduidelijk wat het effect is van het bidirectioneel laden en ontladen op de batterij van de auto.
Is er al een laadpaal voor bidirectioneel laden?
Tot slot de laadpaal zelf. Voor het bidirectioneel laden van een elektrische auto heb je een speciale laadpaal en stekker nodig. Omdat nog maar weinig mensen er gebruik van maken is er nog weinig aanbod en zijn de kosten van een bidirectionele laadpaal momenteel relatief hoog. Het positieve nieuws is dat autofabrikanten wel volop investeren in V2G-techniek en dat deze op termijn dus goedkoper gaat worden. Volkswagen gaat de ID.Buzz waarschijnlijk uitrusten met V2G en mogelijk ook de ID.3 en ID.4 via een software-update. Heel concreet zijn de plannen echter nog niet.